Wanneer ik  ’s ochtends uit de auto stap, de wind om mijn oren slaat en een uitgestorven speelplaats zie, ben ik benieuwd wat deze dag gaat brengen. Verkleumd pakken mijn collega en ik alles uit de auto en installeren we ons op een goed zichtbare plek. En daar staan we dan: met banner, tafel, foto’s en een kaart van de gemeente Dalfsen.

In eerste instantie lijken de straat en de speelplek uitgestorven op deze woensdagochtend, maar dan benadert een vrouw ons.

‘Oh, jullie zijn hier om informatie op te halen voor spelen? Ik gooi het wel even in de buurtwhatsapp’.

En zo geschiedt: er kwamen steeds meer mensen naar buiten om met ons te praten. Participatie kan in het begin ontmoedigend lijken, maar daar staat een enorme schat aan informatie en betrokkenheid tegenover.

Spelen, bewegen en ontmoeten in één beleid

Dalfsen heeft een verouderd speelbeleid en wilde dit niet alleen vernieuwen, maar ook uitbreiden. Het nieuwe beleid richt zich op het stimuleren van een actieve, gezonde en inclusieve samenleving vanuit het perspectief van ‘positieve gezondheid’. Deze benadering van gezondheid gaat verder dan simpelweg niet ziek zijn; het omvat ook  je gezond voelen, vrolijk zijn, goed voor jezelf zorgen en in verbinding staan met anderen.

Activiteiten zoals spelen, bewegen en ontmoeten spelen een belangrijke rol in hoe inwoners gezond zijn en hoe gezond zij zich voelen. En bij het facilitairen en stimuleren van deze activiteiten speelt de openbare ruimte een belangrijke rol.

Alles wat we als beheerders en ontwerpers doen, heeft direct invloed op de leefomgeving van inwoners. Samen kijken naar wat het beste past, voor de stad en de omwonenden, is dan ook van grote waarde. Voor speelplekken misschien nog wel des te meer: want hier gaat het vaak om kinderen die hun stem niet (zo vaak) kunnen laten horen in het politieke domein. Bovendien bestaat de gemeente Dalfsen uit verschillende kernen, elk met hun eigen specifieke thema’s en behoeften. Een mooie kans dus om inwoners op een gedegen manier mee te laten denken over dit nieuwe beleid.

Het betrekken van inwoners

Het betrekken van inwoners bij dit beleidsplan vroeg om zorgvuldigheid. Er waren deels al vastgestelde kaders volgend uit vastgesteld beleid, en inbreng op plekniveau komt pas in een buurtbetrokkenheidstraject bij de (her)inrichting van specifieke plekken. We hebben vooral getoetst of de huidige uitgangspunten, gezien vanuit het perspectief van de inwoners, de gewenste ambities ondersteunen.

Dalfsen heeft ervoor gekozen om inwoners en belanghebbenden op verschillende momenten en manieren mee te laten denken over het nieuwe beleid.

Rond-de-tafelgesprekken met belangenorganisaties

Ten eerste hebben we rond-de-tafelgesprekken georganiseerd met vertegenwoordigers van verschillende belangenorganisaties waaronder plaatselijk belangenorganisaties, zorginstellingen, woningcorporaties en sportgerelateerde organisaties. We hebben gepraat over de wensen en behoeften voor spelen, bewegen en ontmoeten vanuit het perspectief van de doelgroep die elke organisatie vertegenwoordigt. We hebben daarbij de ambities en conceptuitgangspunten voorgelegd en gevraagd welke aanpassingen of aanvullingen nodig zijn.

Straatgesprekken

Ten tweede hebben we straatgesprekken gevoerd met inwoners. Het hoofddoel was om spontaan passerende inwoners te bereiken, een doelgroep die normaal gesproken niet uit zichzelf naar bewonersavonden en dergelijke komt. Om zoveel mogelijk inwoners de kans te geven ons op te zoeken, zijn de locaties en tijden van de straatgesprekken vooraf aangekondigd via sociale media, de gemeentelijke website en de lokale krant. Gedurende twee dagen bezochten we speel- en ontmoetingsplekken in de verschillende kernen om daar in gesprek te gaan met inwoners én kinderen.

Door middel van inspiratiefoto’s zijn we met de kinderen in gesprek gegaan; wat voor speeltoestellen gebruiken ze veel en wat voor speelplekken zouden ze graag meer zien. Ook de ouders hadden belangrijke inbreng. Zo hebben we aan de hand van een kaart gekeken waar barrières (sociale en fysieke) zijn. Dit heeft waardevolle informatie gegeven over waar knelpunten zijn en waar mogelijk behoefte is aan een extra speelplek.

Waardevolle lessen voor iedereen

Dalfsen is een actieve en betrokken gemeenschap. Dit werd nog eens duidelijk tijdens de straatgesprekken. Verschillende dorpsverenigingen kwamen tijdens deze dagen langs op de afgesproken plek en tijd om ons op te zoeken. Dit is van ontzettend grote waarde omdat er op deze manier actief en constructief wordt meegedacht. En van inwoners kregen wij vaak terug dat ze het fijn vonden dat ze hun inbreng konden overbrengen. Dus vanuit inwoners was de participatie belangrijk omdat ze kunnen meedenken over hun leefomgeving.

Vanuit de gemeente heeft het meer inzicht gegeven in wat inwoners, volwassenen en kinderen, belangrijk vinden en waar barrières liggen. De input van het gehele participatietraject is verwerkt in het vernieuwde beleid door aanscherping van de ambities, de barrières en het geven van concrete voorbeelden. Al met al een geslaagd participatietraject met tevreden inwoners, tevreden medewerkers en straks een vernieuwd beleidsstuk!

Meer weten over hoe wij participatie en bewonersonderzoek toepassen binnen onze projecten? Of zit je met een vraag omtrent participatie of bewonersonderzoek? Wij denken graag met je mee! Neem contact op met onze adviseur participatie Meinrad van der Scheer.

Dit artikel werd geschreven door Meinrad van der Scheer en Solinde Vos.