Nieuw handboek met 67 richtlijnen voor een gezonde openbare ruimte

De openbare ruimte speelt een essentiële rol in de gezondheid en het welzijn van mensen, dieren en planten. Een gezonde leefomgeving nodigt uit tot bewegen, is prettig om in te verblijven, biedt rust en veiligheid en minimaliseert gezondheidsrisico’s. Toch krijgt gezondheid bij de inrichting en beheer van de openbare ruimte vaak nog onvoldoende aandacht. Met het nu ontwikkelde handboek kan gezondheid concreet worden meegewogen bij inrichting en beheer!

Voorkom dat gezondheid een sluitpost wordt

Traditioneel gezien wordt vooral vanuit de klassieke beheerdisciplines bepaald hoe de openbare ruimte moet worden ingericht en beheerd. Denk aan richtlijnen voor de breedte van de weg, de hoogte van een brug en normen voor het aantal parkeerplaatsen in de buurt. Gelukkig is een duidelijke kentering zichtbaar in Nederland: gezondheid krijgt steeds vaker een plek op de ruimtelijke agenda.

Er is ook al veel kennis beschikbaar over hoe de openbare ruimte gezonder kan worden ingericht, maar die kennis is versnipperd en nog maar beperkt vertaald naar concrete richtlijnen. Zonder duidelijke richtlijnen voor gezondheid loop je het risico dat andere ruimteclaims zwaarder wegen en gezondheid een sluitpost wordt.

Nieuw handboek: 67 richtlijnen voor ontwerp en beheer van een gezonde openbare ruimte

Om het thema gezondheid beter te borgen bij inrichting en beheer van de openbare ruimte heeft PLANTERRA samen met de gemeente Capelle aan den IJssel, de GGD Rotterdam-Rijnmond, Rombout van Eekelen (stadsecoloog, gemeente Breda) en Stichting Bac2nature het Handboek Richtlijnen Gezonde Buitenruimte ontwikkeld, met concrete en toepasbare richtlijnen. Het handboek telt 67 richtlijnen, die zijn ontwikkeld vanuit een brede visie op gezondheid: het gaat om richtlijnen die bijdragen aan gezondheidsbescherming, gezondheidsbevordering en het aantrekkelijk maken van de openbare ruimte. Onder deze drie pijlers vallen vele hoofd- en deelthema’s, die als vertrekpunt zijn genomen voor het opstellen van de richtlijnen. Zie onderstaand framework.

Breed palet aan richtlijnen, toepasbaar in heel Nederland

Door de brede visie op gezondheid varieert de inhoud van de richtlijnen van het creëren van schaduw en koele plekken tot het stimuleren van spelen, bewegen en ontmoeten en van het creëren van plekken met rust en stilte tot het in contact komen met bacteriën in de natuur voor het opbouwen van het immuunsysteem. Deze richtlijnen zijn in eerste instantie ontwikkeld voor Capelle aan den IJssel, maar ze zijn zo opgesteld dat ook andere gemeenten ermee aan de slag kunnen – direct toepasbaar of eenvoudig aan te passen aan het lokale beleid. Laat u inspireren!

Dit project is tot stand gekomen met dank aan het subsidieprogramma Gezonde Leefomgeving Integrale Aanpak (GLIA) van ZonMw.

Benieuwd naar het handboek? We sturen ze graag toe!

Benieuwd naar het handboek? Laat het ons weten en we sturen hem graag toe! Stuurt een mailtje naar Sven Beekers (sven.beekers@planterra.nl) of Anouk van Heugten (anouk.vanheugten@planterra.nl).