Een eigentijds bomenbeleid, is jouw gemeente al zover?

Weet jij al… 
… of jouw bomenbeleid klimaatbestendig is?  
… of je de financiële waarde van bomen wilt meewegen bij compensatie? 
… hoe je ambities uit de Omgevingswet kunt vertalen in jouw bomenbeleid? 
… hoe je de stad kunt betrekken bij het opstellen van jouw bomenbeleid en wat hun rol kan zijn bij het beoordelen van kapvergunningen? 
… of je bij de kap van particuliere bomen een compensatieplicht wilt? 
… of je een bomennorm wilt hanteren bij bouwprojecten? 
… of je alleen bomen zou willen planten op plekken waar de bomen ouder dan 80 jaar kunnen worden? 

PLANTERRA helpt je graag bij het opstellen van jouw bomenbeleid zodat je straks met trots ‘ja’ kunt antwoorden op al deze vragen. 

De afgelopen twee jaar is PLANTERRA betrokken geweest bij het opstellen van bomenbeleid van de gemeenten Arnhem en Nijmegen. Wij delen graag onze ervaringen. 

Kracht van bomen 

We realiseren ons steeds meer dat bomen op heel veel manieren kunnen bijdragen aan een leefbare stad. De groene reuzen dragen bij aan een gezondere leefomgeving. Ze kunnen bijdragen aan een schonere lucht door CO₂ op te slaan en fijnstof af te vangen. En bomen nodigen uit tot bewegen: ze vergroenen de leefomgeving en kinderen vinden het leuk om erin en eromheen te spelen.

Daarnaast helpen bomen bij klimaatadaptatie door opvang van regenwater en door het creëren van schaduw. Ook kunnen bomen de biodiversiteit en ecologische structuren verbeteren. 

Ten slotte hebben bomen een grote economisch, cultuurhistorische en sociale waarde, en zijn ze van essentieel belang in het karakter van de stad. Bomen zorgen er dus voor dat mensen zich thuis voelen. 

 Bomen zorgen ervoor dat mensen zich thuis voelen. 

Eigentijds bomenbeleid 

Hoewel steeds meer gemeenten zich bewust zijn van het groter wordende belang van bomen, blijft een eigentijds bomenbeleid soms nog achter. 

Voor de gemeente Arnhem was klimaatverandering de belangrijkste reden om een bomenplan te schrijven, als aanvulling op hun groenvisie. 

Gemeente Nijmegen had al een handboek bomen, maar wilde deze actualiseren omdat er in de afgelopen 10 jaar veel veranderd is. Het klimaatakkoord van Parijs bleek een grote aanjager te zijn, en de gemeenteraad besloot daarom om één procent extra bomen per jaar aan te zullen planten.

Vele domeinen 

Bomen raken in een stad vele domeinen. Zowel in Arnhem als in Nijmegen hebben we daarom vele medewerkers van verschillende beleidsdomeinen geïnterviewd en gesproken over wat er nu echt verbeterd moet worden. 

We organiseerden werksessies met beleidsmakers, beheerders en (landschap)ontwerpers. In deze sessies werden bijvoorbeeld kapregels vastgesteld en/of aangescherpt en bepaalden we hoe de bomen het beste kunnen worden beschermd en onderhouden. 

Ook werd besproken hoe klimaat en biodiversiteit mee kunnen wegen bij bijvoorbeeld aan- en herplant en bij het beoordelen van kapaanvraag. Zo bleek het belangrijk om zowel ruimte te bieden aan bomen die veel bijdragen aan klimaat en biodiversiteit, maar ook aan karakteristieke bomen die cultuurhistorisch belangrijk zijn en bijdragen aan het stadsaanzicht. 

Zowel in Arnhem als in Nijmegen hebben we vele medewerkers van verschillende beleidsdomeinen geïnterviewd en gesproken over wat er nu echt verbeterd moet worden.

Inwoners en hun groene liefde 

Naast de medewerkers raken ook inwoners steeds meer verknocht aan hun groen en sommige keuzes in bomenbeleid lijken niet voor iedereen op het eerste zicht logisch. Bijvoorbeeld het kappen van bomen, zodat andere bomen voldoende ruimte krijgen om te volgroeien. Eén volwassen, volgroeide, boom draagt immers net zoveel bij aan klimaat en biodiversiteit als tientallen kleine boompjes. Communicatie en meedenken over beleidskeuzes door inwoners wordt daarom steeds belangrijker en dit kan op vele manieren. 

Samen met gemeente Arnhem hebben we bijvoorbeeld een aantal ‘bomenpicknicks’ georganiseerd waarin inwoners konden meedenken over de toekomst van bomen in de stad. Ook hebben we een website gelanceerd waarop bewoners de mogelijkheid hadden om input te leveren voor het bomenbeleid. 

Nijmegen kiest voor een andere weg en heeft een actieve klankbordgroep met een afvaardiging van belangengroepen en groenexperts.  

In Nijmegen zijn we nog volop bezig met het opstellen van het beleidsstuk. Het bomenplan van gemeente Arnhem is afgelopen maart vastgesteld. Nieuwsgierig? Neem een kijkje: https://www.arnhem.nl/Inwoners/wonen_en_milieu/Groenbeheer/Boombeleid. 

Sommige keuzes in bomenbeleid lijken niet voor iedereen op het eerste zicht logisch. Communicatie en meedenken over beleidskeuzes samen met inwoners wordt daarom steeds belangrijker.

Contact

Samen nadenken over de meerwaarde van een bomenbeleid of begeleiding nodig bij het opstellen ervan? Neem contact op met onze adviseur openbare ruimte, Iris via: Iris.Cockx@planterra.nl