Hoe belevingskaarten bijdragen aan een betere openbare ruimte

Is het niet gek dat alle gemeenten een meldingssysteem hebben, maar je (bijna) nergens een melding kan maken van een vervelende dagelijkse beleving in de openbare ruimte? Grote verbeterkansen blijven liggen door deze kennis niet te ontsluiten.

Beleving van de openbare ruimte

Elke dag fiets ik van mijn huis naar werk. Een fietstocht van zo’n twintig minuten met een aantal stukken die me dagelijks een gevoel van onveiligheid bezorgen. Auto’s rijden hier hard en door gekunstelde vernauwingen moeten ze soms vol in de rem om mij niet aan te rijden.

Dit wilde ik melden bij mijn gemeente. Helaas kan ik daar enkel een melding maken van iets dat kapot is, vuil is, niet werkt of overlast geeft, maar nergens een optie om mijn herhaaldelijke vervelende ervaring te melden. Een gemiste kans.

Conclusie 1: gemeenten houden van meten

Actuele informatie over de kwaliteit, de beleving en het gebruik van de openbare ruimte is namelijk van cruciaal belang voor het verbeteren van de openbare ruimte. De afgelopen jaren springen gemeente daar op in door te werken met sensoren. Sensoren meten bijvoorbeeld het gebruik op verschillende momenten van de dag.

Hiermee kunnen we beter voorspellen wanneer de weg aan onderhoud toe is, kan het verlichtingsniveau worden gereguleerd afhankelijk van de gebruiksdruk en bedachten jonge ondernemers in Groningen een proefbank waarmee je kan bepalen of het slim is om een definitieve bank te plaatsen. Topontwikkelingen, maar een sensor meet hooguit de keuzes die je maakt, niet je beleving.

Conclusie 2: gemeenten willen de dienstverlening verbeteren

Een digitale tool kan uitkomst bieden. Digitale tools kunnen helpen bij de samenwerking en communicatie tussen gemeente en burgers. De traditionele kanalen en methoden om burgers te betrekken bij beheer, bijvoorbeeld via bewonersbijeenkomsten en lokale kranten, hebben als nadeel dat ze slechts een klein deel van de bewoners aanspreken en aantrekken. Er zijn inmiddels diverse tools ontwikkeld waar inwoners ideeën kunnen aandragen en waar de gemeente communiceert over geplande activiteiten, maar er is nog niet een platform waarmee de beleving wordt gemeten.

Conclusie 3: mensen willen ranken

Dat terwijl mensen ervan houden om te ranken. Zo krijgt het park naast mijn huis, net als de Noordzee, 4.2 sterren op Google. Dat zegt al iets over de beleving van mensen, mensen waarderen het park (en de Noordzee, ook al is het water vaak koud en nat). Maar als gemeente wil je het liefst meer en andere informatie binnenhalen. Welk cijfer krijgt de openbare ruimte die naast het park ligt bijvoorbeeld en kan je dat koppelen aan beleving?

Hoodmaps

Het bestaande voorbeeld dat het dichtst in de buurt van mijn idee van een belevingsoverzicht komt, is de website Hoodmaps. In vier dagen in elkaar geknutseld door Nederlandse tech-ondernemer Pieter Levels. Op deze kaart kun je snel en gebruiksvriendelijk aangeven wat voor type mensen er in een buurt wonen en rondhangen.

Zo kan je als onwetende bezoeker of huizenzoeker een inschatting maken van de interessante buurten. Houd je van trendy koffiebarretjes, dan ga je naar de hipsterbuurten. Wil je liever shoppen met de rijken, dan ga je naar de elitebuurten. Zoek je de rust van het suburbane leven dan koop je een huis in een gebied waar de normies wonen.

Belevingskaarten

Gemeenten zouden precies zo’n platform moeten gebruiken om de wisdom of the crowd binnen te halen. Niet gericht op de type buurten, want dat is allang bekend, maar wel eentje waar je op detailniveau kan aangeven welk cijfer je geeft. In welke straat voelen mensen zich onveilig door langsrazend verkeer? Welk donker hoekje wekt een onveilig gevoel op en welke openbare ruimten zijn nou eigenlijk lelijk, druk, saai, levendig, mooi en aantrekkelijk?

Wordt een straat fantastisch beleefd, dan kun je misschien het onderhoudsniveau iets terugschroeven. Ga je bijna een weg vervangen in een straat met volop lage scores, dan heb je als beheerder een politiek argument om daar toch wat extra aandacht aan te besteden.

Koppel zo’n kaart aan een interactief meldingssysteem waarin mensen kunnen aangeven waar vuil ligt, welke lantaarnpalen kapot zijn, waar onderhoudsteams slecht werk leveren en waar er consequent verkeerd wordt geparkeerd en je hebt als stadsverbeteraar zoveel meer waardevolle informatie die je binnenkrijgt dan met de huidige eenzijdige (en negatieve) focus op klachten en meldingen. Dat is servicegericht en gebruiksvriendelijk werken.

Stadsverbeteraar

Wat vind jij van dit idee? Heeft een belevingskaart kans van slagen? Denk mee en neem contact op met onze Stadsverbeteraar, Jeroen Bruinenberg.