‘Gebruik en beleving’ in de openbare ruimte: PLANTERRA doet onderzoek!

Gebruik en beleving is een hot thema binnen het werkveld van de openbare ruimte. Steeds meer gemeenten tonen interesse als het gaat over het gebruik van de openbare ruimte en de beleving van bezoekers/inwoners daarbij. PLANTERRA is daarom de projectgroep ‘Gebruik en Beleving’ gestart. Hierin delen én vergroten we onze kennis over dit onderwerp om onze opdrachtgevers (nog) beter te kunnen adviseren en ondersteunen.

Wat doet onze projectgroep ‘Gebruik en beleving’?

Onze adviseurs hebben allemaal hun eigen ambities, expertises en projecten. Toch blijkt het thema ‘gebruik en beleving’ bij meerdere adviseurs naar voren te komen in projecten. Om onze kennis van dit onderwerp te delen en daarmee te vergroten, hebben we een interne projectgroep opgericht. Hierbij sluiten zowel een aantal van de meer ervaren adviseurs, de pas afgestudeerde junioren als onze drie afstudeerstagiairs aan. Samen proberen we de kennis vanuit de praktijk en de wetenschap te koppelen aan onze lopende, en mogelijk nieuwe, projecten. Onze eerste pilot is bijna afgerond: een gebruik- en belevingsscan op de vernieuwde Lammermarkt in Leiden.

Pilot: de vernieuwde Lammermarkt in Leiden

Vanuit de gemeente Leiden kwam vorig jaar de vraag richting PLANTERRA om een instandhoudingsplan te schrijven voor de vernieuwde Lammermarkt. Dit plan gaat in op de te beheren arealen, materialen en objecten op het plein. Hier staat onderhoud en kwaliteit voorop. Echter, het gebruik van het plein en de beleving van bezoekers is niet alleen gericht op de fysieke omgeving en het onderhouds- en kwaliteitsniveau. PLANTERRA bood de gemeente Leiden de optie om bezoekers persoonlijk te benaderen en middels observaties, enquêtes en korte gesprekken te achter halen hoe zij denken over de herinrichting van de Lammermarkt.

‘Beleving’ blijkt een veelzijdig begrip en daardoor moeilijk te doorgronden. Beleving gaat namelijk zowel in op fysieke, sociale als persoonlijke factoren. Voor de pilot in Leiden hebben we geprobeerd deze drie factoren mee te nemen en te operationaliseren om gebruik en beleving te meten.

Wat blijkt? Observaties zijn zeer waardevol voor het bepalen van de verschillende bezoekersstromen en welke plekken als favoriet worden bestempeld. De ingevulde enquêtes en afgenomen interviews blijken veelal een bevestiging te zijn van wat wij eerder geobserveerd hadden, met name op het gebied van gebruik. Voor het meten van beleving is het persoonlijke contact via een kort gesprekje de beste optie. Het afnemen van een enquête is voornamelijk waardevol in het meten van de fysieke factoren, zoals voldoende groen, het onderhoudsniveau en het aanbod van voorzieningen zoals zitgelegenheden en afvalbakken.

Verbeterdoelen die gericht zijn op het maken of in stand houden van een veilige en gezonde fysieke leefomgeving. Algemene begrippen die wel degelijk te vertalen naar de werkpraktijk. Hieronder leest u een toelichting op vier instrumenten die zeer relevant zijn voor de beheerder:

Tot slot: ons Symposium!

Wij delen onze kennis over gebruik en beleving in de openbare ruimte niet alleen met elkaar, maar ook graag met u! Komend half jaar gaan wij druk aan de slag om nog meer ervaring op te doen in verschillende gebruik- en belevingspilots bij verschillende gemeenten in Nederland. Bent u nieuwsgierig naar de uitkomsten? Wij presenteren deze graag op donderdag 31 oktober 2019 op ons Symposium “Gebruik en beleving in de openbare ruimte”!