Waarom is 2026 eigenlijk een ravijnjaar?

Ravijnjaar! In elke gemeente waar we plannen maken voor de openbare ruimte wordt de term geroepen en worden de effecten gevoeld. Gemeenten moeten bezuinigen. Waarom is dat eigenlijk en wat is de gedachte erachter? Onze collega Jeroen legt het uit.

Gemeenten liggen voor een groot deel aan het financiële infuus van het Rijk. Ze krijgen geld via het gemeentefonds. In dit fonds wordt op basis van tal van aannames geld uitgekeerd aan gemeenten op basis van tal van indicatoren. Heel platgeslagen, heb je veel rijke inwoners en weinig sociale problematiek, dan krijg je verhoudingsgewijs minder geld van het Rijk als gemeente.

En soms is er ook een specifieke bijdrage vanuit het Rijk. Zo ontving de gemeente Lelystad sinds 1988 een zogenaamde ICL-bijdrage. Deze is voor de beheerkosten die voortvloeien uit de zeer ruime aanleg van de openbare ruimte zoals die door de Rijksoverheid aan de gemeente is meegegeven in combinatie met de achterblijvende inwonersgroei.

De bepaling van de hoogte van het gemeentefonds wordt vanaf 2026 aangepast. Het gemeentefonds volgt dan niet langer de trap-op-trap-af-systematiek (als het Rijk veel geld uitgeeft, dan krijgen gemeenten ook veel geld). In de coronaperiode is er veel geld uitgegeven en dat was ook voordelig voor gemeenten.

Vanaf 2026 volgt het gemeentefonds de ontwikkeling van het Bruto Binnenlands Product. Gaat het slecht met BV Nederland, dan gaat het ook slechter met gemeenten en andersom. Het doel is om meer stabiliteit in de begrotingen van gemeenten te bouwen, maar van die beoogde stabiliteit is nu in ieder geval nog geen sprake. In 2026 dalen alle begrotingen van de gemeenten samen met € 2,5 miljard.

Een goed moment om kritisch te kijken naar het nut van alle reserves, realistisch te begroten en te kijken hoe je inkomsten kunt verhogen en lasten verlagen.

Op 5 juni organiseren we al voor de 24e keer de masterclass over het BBV in Amersfoort. Aanmelden kan via deze link: Masterclass Financiën en beheer openbare ruimte – PLANTERRA. Meer interesse in een in-company Masterclass, neem contact met ons op. Andere vragen? Neem contact op met onze expert Jeroen Bruinenberg via onze website!