Gemeente Deurne legt stevig fundament voor toekomstbestendig beheer openbare ruimte 

Waar het beheer van de openbare ruimte vroeger vooral draaide om schoon, heel en veilig, kiest Deurne nu voor een bredere benadering. Drie centrale ambities – Duurzaam, Uitnodigend en Toegankelijk (DUT) – zijn het nieuwe kompas. Tegelijkertijd is het financiële fundament versterkt: PLANTERRA hielp de gemeente met een vernieuwde strategie. De Beheervisie Openbare Ruimte zorgde ervoor dat de Raad jaarlijks meer dan 6 miljoen euro beschikbaar wil gaan stellen voor de vervanging en vernieuwing van haar openbare ruimte.  

Deze verbreding en financiële versterking heeft de afdeling RBO de afgelopen jaren samen met PLANTERRA stap voor stap uitgewerkt; met het traject van Basis in Beeld, de Beheervisie Openbare Ruimte 2024–2033 en een Integraal Beheerplan Openbare Ruimte voor de komende vier jaren. 

Van scan naar visie 

De ontwikkeling naar het integraal beheer begon met het rapport Basis in Beeld. Hierin bracht PLANTERRA samen met het team RBO het volledige areaal, de kwaliteit en de onderhoudskosten van de openbare ruimte in kaart. Dit gaf helder inzicht in de tekorten op de exploitatiebudgetten voor dagelijks en groot onderhoud, en bood de basis voor bestuurlijke keuzes. Op basis hiervan besloot de gemeenteraad in 2022 om de budgetten te herverdelen en jaarlijks structureel ruim 6 miljoen euro beschikbaar te stellen voor vervangings- en verbeteringsmaatregelen. 

Op deze financiële en inhoudelijke basis werkten de gemeente en PLANTERRA vervolgens samen aan de Beheervisie Openbare Ruimte 2024–2033. Deze visie sluit aan op de Toekomstvisie Deurne 2030 en het Raadsprogramma 2022–2026. De kern: beheer is méér dan schoon, heel en veilig. Het is een instrument om maatschappelijke doelen te realiseren. 

DUT-ambities als kompas 

De Beheervisie vertaalt de vier kernopgaven van de raad (vitale kernen, vitaal buitengebied, een gezonder Deurne en een duurzamer Deurne) naar drie centrale ambities: 

• Duurzaam (biodiversiteit, circulariteit, klimaatbestendigheid, energietransitie, maatschappelijk verantwoord); 

• Uitnodigend (ontmoeting, gezondheid, eigenaarschap, aantrekkelijkheid); 

• Toegankelijk en functioneel op orde (faciliterend, verkeersveiligheid, toegankelijkheid en inclusiviteit). 

Deze DUT-ambities zijn in Deurne leidend geworden bij alle keuzes voor onderhoud, vervanging en investeringen. Ze worden niet van de ene op de andere dag gerealiseerd, maar stap voor stap, met periodieke monitoring en evaluatie. 

Naar een vierjarig integraal beheerplan 

Met het nieuwe Integraal Beheerplan Openbare Ruimte (IBOR-plan) zet Deurne met behulp van PLANTERRA de volgende stap. Dit tactische plan vertaalt de visie naar concrete maatregelen, programmering en budgetten. Per beheergroep (groen, wegen, verkeer, verlichting, water en riolering, spelen, straatmeubilair, civiele kunstwerken) is vastgelegd: 

• de omvang en kwaliteit van het areaal; 

• de onderhoudsniveaus en contracten; 

• hoe de DUT-ambities daarin worden verwerkt; 

• welke investeringen en vervangingsopgaven er zijn. 

Het plan koppelt exploitatiebudgetten (service, dagelijks en groot onderhoud) aan investeringskredieten (vervangingen en herinrichtingen) en maakt de financiële onderbouwing transparant. 

Meerjarenprogrammering

Een belangrijk onderdeel van het IBOR-plan is de meerjarenprogrammering met een integrale projectenkaart. Hier zijn op een GIS-kaart: 

• alle sectorale projectvoornemens verzameld (zowel gemeentelijk als van nutsbedrijven en corporaties); 

• voorstellen toegevoegd op basis van kwaliteitsgegevens en inspecties (‘waar moet de komende jaren iets gebeuren’); 

• alle kaartlagen over elkaar heen gelegd om te zien waar combinaties mogelijk zijn. 

Met deze kaart kunnen we één oogopslag zien waar, wanneer en door wie werkzaamheden plaatsvinden. Zo kan de gemeente bewust kiezen om een straat niet twee keer open te breken, projecten te versnellen als meekoppelkansen zich voordoen of juist te vertragen om werk met werk te maken. Dit is de kern van kansgestuurd en risicogestuurd beheer.

Integrale aanpak in de praktijk 

Deurne past het principe “We werken integraal, tenzij…” toe. Voordat werkzaamheden worden ingepland, wordt eerst onderzocht: 

• welke bijdrage het werk kan leveren aan de DUT-ambities; 

• welke mogelijkheden er zijn om werkzaamheden te combineren. 

Concreet betekent dit bijvoorbeeld: 

• Toewerken naar integraal bermbeheer, waarin bermen vanaf de wegkant tot en met de aangrenzende sloten als één geheel worden beheerd (voorheen verdeeld over drie disciplines). 

• Risicogestuurd beheer van water en riolering: met modelberekeningen zwakke plekken identificeren en onderhoud prioriteren. 

• Samenwerken met aannemers die duurzaamheid en sociale doelstellingen expliciet borgen. 

Organisatieontwikkeling  

Parallel aan het IBOR-plan liep een traject voor organisatieontwikkeling bij het team RBO Openbare Ruimte. De nadruk lag op het borgen van de beheervisie in de hele keten, voldoende capaciteit, integrale samenwerking binnen en buiten het team en het doorontwikkelen van processen, instrumenten en communicatie. Over dit traject verschijnt binnenkort een afzonderlijk artikel waarin we dieper ingaan op dit proces. 

Resultaat en vooruitblik 

Met het IBOR-plan en de integrale projectenkaart heeft Deurne een praktisch instrument én de financiering om: 

• de DUT-ambities stap voor stap te realiseren; 

• slim en transparant te plannen en budgetteren; 

• investeringen en onderhoud slim op elkaar af te stemmen; 

• inwoners en partijen te betrekken en inzicht te geven. 

De eerste effecten zijn al zichtbaar: meer aandacht voor biodiversiteit en klimaatadaptatie bij onderhoud, betere afstemming met corporaties en nutsbedrijven, en meer ruimte voor initiatieven van inwoners. In de komende jaren worden de resultaten gemonitord en bijgestuurd, zodat de openbare ruimte van Deurne daadwerkelijk duurzamer, uitnodigender en toegankelijker wordt. 

Meer weten?

Wil je de plannen bekijken, of wil je weten wat wij voor jouw gemeente kunnen betekenen? Neem gerust contact met ons op!