Een zonnige rondleiding door Sunny Selwerd

Wijkgericht werken is voor Groningen traditie. Op dit moment zijn er in Groningen vier wijkvernieuwingsaanpakken gaande, waarvan elke wijk een unieke aanpak vereist die past bij de lokale wensen en problematiek. Een van die wijken is Selwerd, gelegen in het noorden van Groningen. Deze wijkvernieuwing is gestart in 2021 en is als eerst van de vier aangepakt vanwege het warmtenet dat daar wordt aangelegd. Een mooie meekoppelkans dus om de openbare ruimte te herinrichten met focus op gezondheid, klimaatadaptatie en ontmoeting, en meteen bestaande problemen waaronder armoede en werkloosheid aan te pakken. Wij kregen een rondleiding door de wijk en een inkijkje in de aanpak van ‘Sunny Selwerd’ door projectleider Arjen Terpstra van Procap.

In het wijkgebouw ‘Wijkbedrijf Selwerd’ werden we ontvangen door Arjen. Aan de hand van inspirerende ontwerpen, foto’s en maquettes legde hij ons de geschiedenis, problemen, kansen en ambities uit van Selwerd. De wijk kampt namelijk met problemen zoals armoede en werkloosheid. De wijkvernieuwing in Selwerd wordt niet alleen top-down bedacht en uitgevoerd door de gemeente, ontwikkelaars en woningcorporaties, maar ook bottom-up met ondernemers, bewoners, scholen en instanties uit de wijk. Iedereen komt samen om de wijk gezonder, leefbaarder en gelukkiger maken. Ofwel om Selwerd wat zonniger te maken: ‘Sunny Selwerd’. Sunny Selwerd gaat dus niet alleen over sloop, nieuwbouw en herinrichting van straten. Het gaat ook over werk en inkomen, leefbaarheid, sociale contacten, veiligheid, meedoen en erbij horen in de samenleving. Voornamelijk op het gebied van openbare ruimte, woningbouw en groen zijn ambities geformuleerd en is een uitvoeringsprogramma opgesteld. Procap verzorgt het projectmanagement van de fysieke projecten in de wijkvernieuwing.

Kleine geschiedenis van de wijk

Vanaf de wederopbouwperiode na de Tweede Wereldoorlog verrezen in rap tempo compleet nieuwe wijken in de stad Groningen vanwege de grote woningnood. De corporaties kregen in de jaren ‘50 en ’60 opdracht om grootschalig sociale woningen te bouwen in wijken waaronder Selwerd. In de straten naast de sociale woningen, bouwden ontwikkelaars en particulieren koopwoningen. Scholen, winkels en kerken werden gebouwd zodat de nieuwe inwoners alles in de eigen buurt voor handen hadden en elkaar konden ontmoeten. De achterliggende gedachte was een ongedeelde stad: arm en rijk wonen gemengd in dezelfde wijken en krijgen dezelfde kansen. Het was de vorm voor een inclusieve samenleving.

Rondleiding door de wijk

Tijdens de rondleiding door de wijk zagen we al een paar straten open liggen, sommige buizen lagen zelfs nog open en bloot. In de straten wordt zowel boven- als ondergronds veel aangepakt: bomen, kabels en leidingen, stoep, rijbaan en parkeren. Rijwegen worden versmald en verhard met rode gebakken klinkers, stoepen worden verbreed met grijze betontegels. In het centrum van de wijk worden grastegels geplaatst om overgang tussen verhard en onverhard over te laten vloeien. Energietransitie en klimaatadaptie vragen ook om hun deel in de openbare ruimte. Nieuwe hemelwaterbuizen worden geplaatst, verharding omgevormd tot groen: alles voor een hittestressbestendig, klimaatadaptief Selwerd.

Groenblauwe ader door de wijk

Om groen met elkaar te verbinden en beweging in groen te stimuleren, wordt in de herinrichting een groenblauwe route door de wijk aangelegd die loopt van het Park Selwerd naar het groene spoor.

Bewegen en ontmoeten

Samen met bewoners zijn speelplekplannen gemaakt om gezondheid te stimuleren. Jong en oud kunnen zo samen komen om te bewegen en elkaar te ontmoeten. Daarnaast worden de binnentuinen in de stempels herkenbaarder, aantrekkelijker en toegankelijker gemaakt. In de tuinen ontstaat ruimte voor pluktuinen, boomgaarden, wadi’s en buitensporttoestellen. De binnentuinen bieden een alternatieve en autoluwe route door de wijk. Meer oversteekplaatsen worden gecreëerd om veilig van A naar B te komen te stimuleren. Leuk om te zien waren de groene geveltuinen. Want in principe is de wijk een tuinwijk: tuintjes en gazonnen sluiten op elkaar aan. Oorspronkelijk waren de geveltuinen bedoeld als openbaar gazon, waardoor de weg liep. Aantrekkelijk groen om doorheen te lopen in de wijk. Helaas waren veel van deze tuinen vaak geclaimd als eigen tuin van de aanwonenden.

Dank Arjen voor deze inspirerende rondleiding!

Voor meer informatie over het wijkvernieuwingsplan Sunny Selwerd, zie dit document van de gemeente Groningen of de website van Sunny Selwerd.

Dit artikel is geschreven door Anna Klinkspoor.